KÖPEKBALIKLARI CANAVAR MI?

25 yıllık dalgıç Jeffrey Rotman deniz hayatından edindiği ve özellikle  de köpekbalıklarına ilişkin“farklı” düşüncelerini “Köpekbalığı!”  isminde bir kitapta toplamış. Neredeyse  tamamen korku filmleriyle“tanıdığımız” köpekbalıklarını, Rotman’a bakılırsa, çok yanlış tanıyoruz. Rotman, bu varlıkların, bizi korkutmak için değil, bambaşka sanatlı vazifeler için yaratıldığına şahit olmuş. Aşağıda, Rotman’in kitabından bazı pasajlar bulacaksınız:

1974 yılında sualtı fotoğrafçılığına ilk başladığımda, köpekbalıkları beni oldukça korkutmuştu. Neresinden baksanız, bir dalgıç olarak karşılaşabileceğiniz en büyük, en korkutucu hayvanlardan biriydiler. Ama onlarla birlikte yüzdükçe daha az korktum ve daha fazla hayranlığa kapıldım. Anladım ki, köpekbalıkları denizlerde insanları yemek için dolaşmıyor. 370’den fazla farklı türleri var ve her bir türün ortaklaştığı bazı özelliklerin yanısıra, tıpkı insanlar gibi ayrı kişiliklere sahipler. Bazıları rahatına düşkün,bazıları saldırgan. Bazıları yaşadıkları bölgeyi terketmiyor, bazıları ediyor. Çoğu köpekbalıkları sizden korkuyor ve tehlikeli türlerin sayısı iki elin parmaklarını geçmiyor. Bir kişi köpekbalığının saldırısına uğramışsa, genelde bunun nedeni, köpekbalığının o insanı ayıbalığı veya fok zannetmesidir. Çünkü, okyanusda ki uzun yolculukları için gereken bol yağı temin ettiklerinden bu balıkları çok seviyorlar. Bu kitabı yazmamın bir nedeni, köpekbalıkları hakkındaki anlayışlarımızın değişmesine katkıda bulunmak. Kanaatimce, onlar canlı birer sanat eseri.Tek kelimeyle, okyanusun en harika yaratıkları. Ancak bundan daha önemlisi, onlara, dizginlenmeleri gereken tehlikeli hayvan şeklinde muamele etmeyi artık bırakmamız ve yok olmalarını önlemek için tedbirler almamız lâzım. Köpekbalıkları aslında çöpçü balıklardır; yaralı ve zayıf hayvanları yiyerek denizleri temiz tutuyorlar. Onlar olmasaydı, denizlerdeki denge altüst olurdu. 80’lerin başından beridir ticarî balıkçılar, yüzgeçlerinin lezzetli bulunduğu Asya’da yüksek fiyatlarla sattıklarından, köpekbalıklarını daha saldırganca hedef alıyorlar. Şu anda 20 köpekbalığı türü yok olmanın eşiğinde ve daha fazlası da tehdit altında. Çabucak üreyemiyorlar. Meselâ, Büyük Beyaz köpekbalıklarının üreme yaşı 12 ilâ 14 ve bir defada yalnızca bir yavru doğurabiliyorlar. Dolayısıyla, eski sayılarına ulaşmaları çok uzun zaman alacak.

Bu arada köpekbalıklarına, biz insanların foklar yada ayıbalıkları kadar yağlı ve leziz olmadığımızı anlatmanın imkânsızlığını da, göz ardı etmemekte fayda var!